Analiza układu Lorenza niecałkowitego rzędu
Streszczenie
Uogólniono klasyczne równania stanu układu Lorenza na przypadek układu niecałkowitego rzędu o tym samym niecałkowitym rzędzie pochodnej dla wszystkich zmiennych stanu. Pokazano, że układ Lorenza niecałkowitego rzędu ma niestabilne wszystkie punkty równowagi dla α > 0,9941. Na postawie badań symulacyjnych stwierdzono, że układ Lorenza niecałkowitego rzędu α = 1,1 jest układem chaotycznym.
Słowa kluczowe
chaos, stabilność, układ Lorenza, układ niecałkowitego rzędu
Analysis of the Lorenz system of fractional order
Abstract
Generalization of the state equations of the classical Lorenz chaotic system to case of the system with the same fractional order of all state variables is given. It has been proved that the fractional Lorenz system has unstable all equilibrium points for α > 0.9941 . On the basis of simulations it has been shown that the fractional Lorenz system for α = 1.1 is a chaotic system with the attractor similar to the classical Lorenz Attractor.
Keywords
chaos, fractional system, Lorenz system, stability
Bibliografia
- Arecchi F. T., Boccaletti S., Ciofini M, Meucci R.: The control of chaos: theoretical schemes and experimental realizations, „International Journal of Bifurcation and Chaos”, vol. 8, no. 8, 1998, 1643-1655.
- Awrejcewicz J.: Chaos i synchronizacja w układach fizycznych, Wyd. Politechniki Łódzkiej, Łódź 1995.
- Busłowicz M.: Stability of state-space models of linear continuous-time fractional order systems. „Acta Mechanica et Automatica”, vol. 5, no. 2, 2011, 15-22.
- Chen Y.-Q., Ahn H.-S., Podlubny I.: Robust stability check of fractional order linear time invariant systems with interval uncertainties, „Signal Processing”, vol. 86, 2006, 2611-2618.
- Ekeland I.: Chaos. Książnica, Katowice 1999.
- Gleick J.: Chaos. Narodziny nowej nauki. Zysk i S-ka, Poznań 1995.
- Kudrewicz J.: Fraktale i chaos. WNT, Warszawa 1996.
- Lorenz E.N., Deterministic nonperiodic flow, „Journal of the Atmospheric Sciences”. vol. 20, 1963, 130-141.
- Radwan A.G., Soliman A.M., Elwakil A.S., Sedeek A.: On the stability of linear systems with fractional-order elements, „Chaos, Solitons and Fractals”, vol. 40, 2009, 2317-2328.
- Sprott J.C., Chaos and Time-Series Analysis, Oxford University Press, Oxford 2003.
- Tempczyk M.: Świat harmonii i chaosu, PIW, Warszawa 1995.
- Valério D.: Ninteger v. 2.3 - Fractional Control Toolbox for MatLab, User and programmer manual, Technical University of Lisbona, 2005 (http://web.ist.utl.pt/duarte.valerio/ninteger/ninteger.htm)