Kodeksy etyczne robotów: zagadnienie kontroli sprawowanej przez człowieka
Streszczenie
W niniejszym artykule pokrótce przedstawiono dwa najbardziej znane ujęcia roboetyki: "Prawa robotyki" oraz EURON-u "Mapę drogową roboetyki". Następnie porównano ich założenia z punktu widzenia pewnych praktycznych problemów związanych z robotyką, zwłaszcza z użyciem robotów w działaniach wojennych czy zadaniach związanych z nadzorem. Pokazano również, że w odróżnieniu od podejścia Asimova, który zasadniczo nie dopuszcza możliwości stosowania przemocy przez roboty, pięć zasad roboetyki sformułowanych przez EURON (Safety: robot musi być sterowany przez człowieka; Security: zapobiegaj niewłaściwemu lub nielegalnemu użyciu robota; Privacy: chroń dane przechowywane przez robota; Traceability: monitoruj działania robota; Identifiability: nadaj unikalny identyfikator każdemu robotowi) stara się raczej uregulować tę kwestię. Wreszcie wykazano, że zasady bezpieczeństwa muszą być lepiej określone i nie mogą być postrzegane jako panaceum. W tym kontekście zawsze należy brać pod uwagę dwa aspekty: a) autonomia robotów wzrasta wraz z postępem ich zaawansowania technicznego, b) "człowieczeństwo" jest pojęciem mglistym, należy zatem wyraźnie określić, jaka grupa ludzi powinna sprawować kontrolę nad robotami, i w jakich okolicznościach.
Słowa kluczowe
Two Roboethics Approaches: the Problem of Human Control
Abstract
In this article, I briefly present two quite known roboethics approaches: Asimov's "Laws of robotics" and the EURON's "Roboethics roadmap". Then I compare their principles, in the view of some practical problems concerning robotics - especially the use of robots in war and for vigilance tasks. I show that Asimov's approach prohibits in pronciple violent activities performed by robots, while EURON's five principles of roboethics (Safety: Ensure human control of robot; Security: Prevent wrong or illegal use; Privacy: Protect data held by robot; Traceability: Record robot's activity; Identifiability: Give unique ID to each robot) rather regulate it. Finally, I show that the principle of safety must be better specified and cannot be seen as a "panacea". It will be always necessary to take into account two aspects: a) the degree of autonomy of robots grows with their sophistication; b) since "humanity" is a nebulous concept, it is necessary to say explicity which group of humans should exert control over robots and in which circumstances.
Keywords
Bibliography
- G. Legnani, Robotica industriale [Robotyka przemysłowa], CEA, Mediolan 2003